Demencja spadkodawcy a ważność testamentu

Demencja definiowana jest jako stały, postępujący spadek sprawności intelektualnej, spowodowany zmianami w ośrodkowym układzie nerwowym. Postępująca demencja może w konsekwencji doprowadzić do ubezwłasnowolnienia osoby dotkniętej tym schorzeniem. W takim przypadku odwołać się można do art. 944 § 1 Kodeksu Cywilnego, który stanowi, że sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, których to ubezwłasnowolnienie powoduje utratę w całości bądź częściowo.
Sytuacja komplikuje się, jeżeli spadkodawca z demencją pozostaje w pełni zdolności do wykonywania czynności prawnych – oznacza to, że w świetle prawa może on sporządzić ważny testament. Jednakże art. 945 § 1 Kodeksu Cywilnego stanowi, że testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli bądź też pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści. Dodatkowo postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2011 roku „oświadczenie woli testatora jest świadome, jeżeli w czasie sporządzania testamentu nie występowały żadne zaburzenia świadomości, a testator jasno i wyraźnie zdawał sobie sprawę, że sporządza testament określonej treści, natomiast oświadczenie testatora jest swobodne, jeżeli spadkodawca nie kieruje się motywami intelektualnymi lub pobudkami uczuciowymi, mającymi charakter chorobowy, nie pozostaje pod dominującym wpływem czyjejkolwiek sugestii i zachowuje wewnętrzne poczucie swobody postępowania.”