Zachowek to bardzo złożona instytucja prawa spadkowego, natomiast prawo do zachowku jest formą zabezpieczenia spadkobierców ustawowych. Zachowek należy się wyłącznie najbliższej rodzinie spadkodawcy, czyli małżonkowi, dzieciom, wnukom, prawnukom, oraz rodzicom, w sytuacji kiedy zostali oni z różnych względów pominięci w testamencie, może on być określony jedynie w kwocie pieniężnej, a spełnienie go nie może polegać na przekazaniu jakichkolwiek rzeczy z masy spadkowej. Niemniej jednak obdarowany oraz uprawniony do zachowku mogą dojść do porozumienia w tej kwestii i uprawniony może zrzec się prawa do zachowku w zamian za wydanie mu konkretnego składniku majątku.

Zachowku można domagać się również, gdy jeszcze za życia spadkodawca rozporządził swoim majątkiem w drodze darowizny w taki sposób, że jedna lub więcej osób, które by po nim dziedziczyły według ustawy, nie otrzymały swojej części. Wyjątkową sytuacją jest wydziedziczenie - jeżeli spadkobierca zostanie w sposób prawidłowy wydziedziczony w testamencie , nie może on żądać zachowku, jednakże jego zstępni są nadal uprawnieni do zachowku.

Spadkobiercy, którzy dziedziczyliby po spadkodawcy ustawowo, mogą domagać się zachowku w wysokości połowy wartości majątku, który zgodnie z ustawą by odziedziczyli. Inaczej wygląda to w sytuacji, gdy spadkobierca ustawowy uprawniony do zachowku jest niepełnoletni lub trwale niezdolny do pracy - ma on wtedy prawo żądać zachowku o wartości dwóch trzecich przysługującego mu z ustawy udziału spadkowego.

powrót